کتاب در برزخ تلویزیون و سینما. مصاحبه با علیرضا ابراهیمی نویسنده

منتشر شده در سایت برای مردم. 29 دی 1392 (اینجا)

برای مردم: بازار نشر کتاب امروزه بسیار بی رونق شده است. سال هاست که نویسنده ای جوان و با استعداد در هیچ یک از گرایشات نویسندگی شهره نشده و اغلب جوانان دیگر علاقه ای برای نوشتن نشان نمیدهند. کتاب هر روز مهجور و مهجور تر میشود و در این میان هیچ کس هم پاسخگو نیست. درادامه گفتگویی داریم با آقای علیرضا ابراهیمی نویسندی جوان کشور که متن آن برای مردم منتشر میشود.

برای مردم: به طور کلی چرا علاقه به خواندن در کشور ما کمرنگ شده است؟

ابراهیمی: این معضل دلایل گوناگونی دارد و از زاویه های زیادی میتوان به آن پرداخت. اما به نظر من عمده ترین دلیل و البته مهمترین دلیل در عدم فرهنگ سازی در رابطه با تلویزیون و رسانه های بصری است. انسان ها از راه های مختلف اطلاعات کسب میکنند، یک نفر از طریق گوش دیگری از طریق چشم و.... . وقتی کسی زیاد به این گونه رسانه های بصری بپردازد ذهن او عادت میکند و علاقه ای به کسب اطلاعات از روش های دیگر نشان نمیدهد.

مشاهده میکنید کسانی که به صورت افراطی به برنامه های تلویزیون نگاه میکنند خواندن کتاب و یا گوش دادن به مثلا سخنرانی صوتی را زجر آور میدانند. و کسانی که زیاد کتاب میخوانند تحمل مشاهده تلویزیون را ندارند.

برای مردم: اما تلویزیون دیدن و خواندن کتاب هر دو بصری است، پس نباید تفاوتی داشته باشد؟

ابراهیمی: بله! اما روش ها متفاوت است. در تلویزیون اطلاعات به صورت هضم شده و بسیار پیچیده به مخاطب القا میشود اما در کتاب اطلاعات خام است و خود مخاطب باید با کنکاش و تفکر به تجزیه و تحلیل بپردازد. به همین دلیل میبینیم که اکثر مردم از تفکر کردن فراری اند. چرا در کشور ما که برترین استعداد های جهان را در اختیار دارد نخبگان و نوابغ علمی نسبت به جمعیت بسیار کم شده است.

این ها روش های کسب اطلاعات هستند و هر کس اگر روشی را به صورت زیاد و افراطی پیگیری کند از روش دیگر محروم میشود. من بارها افرادی را دیده ام که حوصله یک خط مطالعه را هم ندارند و افرادی را که حتی نمیتوانند به مدت پنج دقیقه به تلویزیون نگاه کنند و خود هم نمیدانند چرا!

برای مردم: فرمودید مهمترین دلیل عدم فرهنگ سازی است؟ اما در کشورهای پیشرفته هم این معضل مشاهده میشود؟

ابراهیمی: مهمترین دلیل در کشور ما عدم فرهنگ سازی است. متاسفانه ما ایرانی ها از تکنولوژی های جدید به بدترین شکل استفاده میکنیم. ما چگونه از پیامک استفاده میکنیم و دیگر کشور ها چگونه، ما چگونه از اینترنت استفاده میکنیم و دیگر کشورها چگونه! ما بدون آماده سازی مردم بی محابا فناوری های تازه را وارد کردیم و بدیهی است که استفاده درست از آن نمیشود.

بله در کشورهای پیشرفته هم نسبت به قبل میزان مطالعه کمتر شده است اما در کشور ما این میزان بیش از حد و فاجعه آمیز است. تکنولوژی های که در غرب سالها وقت برده تا جا بیفتد به یک باره و بدون هر گونه اطلاعاتی وارد میشود و خوش خیالی است که فکر کنیم از این فناوری ها درست استفاده میشود.

برای مردم: اما نمیتوان مانع ورود فناوری های جدید شد؟

ابراهیمی: منظور من این نیست که ما مانع ورود تکنولوژی شویم. هر کشوری برای پیشرفت خود نیاز به علم بیشتری دارد و عدم دستیابی به فناوری سرعت پیشرفت را کم میکند. اما علم و تکنولوژی همیشه برای پیشرفت نیست. بسیاری از تکنولوژی ها صرفا زینتی محسوب میشوند و کاربری دیگری ندارد، مانند تلفن همراه که هر روزه مدل های جدید با کارایی های اعجاب آور ساخته میشود.

این گونه از فناوری ها هیچ دخالتی در پیشرفت کشور ندارد و در بسیاری از موارد باعث کندی سرعت آبادانی میشود. میبینیم که جمعیت جوان هر روز چاق تر، کم هوش تر و بی حوصله تر میشوند و این عوارض بی مبالاتی ما در وارد کردن تکنولوزی است.

برای مردم: کمی بیشتر در مورد عوارض فناوری های تجملاتی صحبت کنید؟

ابراهیمی: متاسفانه جهان سلطه علم را بازیچه خود کرده است. آنها با در اختیار گرفتن تکنولوژی مسیر و هدف خود را به جامعه جهانی القا میکنند. هر چه این فناوری های تجملاتی و زینتی فراگیر تر شود، فکر بشر تنبل تر میشود تا جایی که دیگر از تفکر فرار میکند و استکبار هم به دنبال همین عارضه است.

طبق آمارهای موسسات امریکایی هفتاد درصد امریکایی ها معتقدند جهان تنها سه هزار سال قدمت دارد و این یعنی جامعه امریکا به سمت کودنی پیش میرود. در اروپا هم همین داستان وجود دارد و به جامعه ما نیز ورود پیدا کرده. فرار از تفکر مهمترین عارضه این گونه تکنولوژی هاست که در بین عنوان عوارض دیگر چون چاقی بیشتر به چشم میخورد.

برای مردم: پس شما مهمترین راه حل را فرهنگ سازی میدانید؟

ابراهیمی: قبلا هم عرض کردم در کشور ما مهمترین راه حل فرهنگ سازی است اما در غرب این راه حل مناسبی نیست. ما باید برای ورود این گونه فناوری ها کمی تامل کنیم و با آموزش و فرهنگ سازی آن را آرام آرام وارد جامعه کنیم.