منو سایت
تاريخ:اول آذر 1395 ساعت 20:01   |   کد : 7775
نگاه لوکس و دکوری به کتاب
به نقل از ایرنا
 به نقل از ایرنا. استان لرستان. 28 آبان 1395 (اینجا)

             نگاه لوکس و دکوری به کتاب

خرم آباد- ایرنا - میزان کتابخوانی هر جامعه ای با بررسی سرانه مطالعه سنجیده می شود که در ایران هنوز درصد دقیق قابل استنادی که مورد تایید همه متولیان امور کتاب و مطالعه باشد در این زمینه وجود ندارد اما آنچه عیان است نگاه لوکس ، شیک و دکوری به کتاب است.

 

حال ناخوش کتاب ، کتابخوانی و مطالعه در جامعه امروزی ، عالم مجازی و واقعی نمی شناسد حال یکی از شیوه های رایج برای نشان دادن این اوضاع استناد به سرانه مطالعه در کشور است که این رقم در کشور از چنان طیف وسیعی برخوردار است که از 2 دقیقه تا 70 و چند دقیقه را در برمی گیرد.
کارشناسان بر این نکته تایید می کنند که تفاوت در ارائه میزان سرانه مطالعه علاوه بر اینکه نشان دهنده تنوع نهادهای مرتبط با موضوع کتاب و کتابخوانی است نشان دهنده عدم تفاهم قابل مشاهده دیدگاه های دستگاه ها و نهادهای مختلف مرتبط با موضوع کتاب و کتابخوانی و مطالعه در کشور است.
در گفت و گو با کارشناسان و صاحبان اندیشه در عرصه کتاب و کتابداری بر این نکته تاکید می شود که وضعیت مطالعه و کتابخوانی مردم مطلوب نیست و این عدم مطلوبیت در اوضاع مطالعه در عصر ارتباطات و گسترش فضای مجازی هم تداوم پیدا کرده است.

**نگاه شیک و فضیلت گونه به کتاب
محمد گودرزی عضو کمیته نهضت مطالعه مفید شهرستان بروجرد در گفت و گو با ایرنا گفت: در زمینه سرانه مطالعه در کشور آماری دقیق که حاصل کاری علمی ، تحقیقاتی، کلاسیک و دانشگاهی باشد وجود ندارد و یا اگر انجام شده تحقیقی که به طور کامل نهادهای مرتبط با کتابخوانی و کتاب را در برگیرد نبوده است.
وی افزود:در نتیجه چنین رویکردی نمی توان به صورت عدد و رقم ، به میزان سرانه مطالعه دست یافت اما آنچه که غیرقابل انکار است میزان اندک مطالعه در بین اقشار مختلف جامعه و نگاهی فضیلت گونه، شیک و دکوری به موضوع کتاب و مطالعه است که از گذشته تاکنون وجود داشته است.
عضو کمیته نهضت مطالعه مفید شهرستان بروجرد گفت: این شیوه نشان می دهد موضوع کتاب و مطالعه هنوز به یک ضرورت و اولویت در زندگی مردم نرسیده است و این عدم ضرورت را در نبود و یا میزان کم سهم کتاب در سبد خرید خانواده می توان مشاهده کرد.
گودرزی با اشاره به اینکه اولویت زندگی های امروزی تامین نیازهای اقتصادی و مالی است اظهار کرد: در چنین شرایطی مسائل و نیازهای فرهنگی ضروری به نظر نمی رسند و عملا نیز جایگاهی برای مطالعه و کسب علم و دانش در نظر گرفته نخواهد شد.
به گفته وی مطالعه و خواندن که باید به صورت رسمی در دانشگاهها و مدارس پرداخته شود نیز امروز بیشتر از گذشته جنبه ظاهری پیدا کرده بخصوص در شرایطی که مقالات علمی، تحقیق و پژوهش خرید و فروش شود ،قشر دانشجو و تحصیل کننده های در مدارس و دانشگاه نیز پیگیر مطالعه و خواندن نمی شوند.

**مطالعه و خواندن اولویت زندگی مردم نیست
عضو کمیته نهضت مطالعه مفید بروجرد با اشاره به این که مطالعه و کتابخوانی اولویت امروز جامعه ما نیست گفت:مطالعه و خواندن در برهه ای از تاریخ مثلا در اوایل انقلاب بسیار جدی و بااهمیت بود اما به مرور زمان از اهمیت آن کاسته و به حاشیه رانده شد.
وی با بیان اینکه جایگاه خرید کتاب در سبد خرید خانوار نزدیک به هیچ است افزود: اصلاح این وضعیت نامطلوب تنها با عزمی جدی امکان پذیر است و با یک راهکار و چند راهکار نمی توان به وضعیت مطلوب رسید.
این کارشناس حوزه کتابداری گفت: اگر مردم به مطالعه و کتابخوانی در زندگی خود اولویت دهند در بسیاری از شیوه های نادرست زندگی خود که اثرات نامطلوبی بر محیط پیرامون و محیط زیست دارد ، تجدید نظر می کردند.
وی افزود: بدون شک اگر مردم مطالعه ای چه بصورت خواندن کتاب و مقاله در خصوص بحران آب و خشک شدن سفره های آب زیر زمینی داشتند از بسیاری از رفتارهای تهدید آمیز و آسیب زا به طبیعت خودداری می کردند.
گودرزی با تاکید بر این که در دنیای توسعه یافته، مطالعه و خواندن یک ضرورت است اظهار کرد: در دنیای امروز فضای مجازی نیز واقعیتی غیرقابل انکار است که وارد نشدن به فرصت های این عرصه در زمینه های مختلف و بخصوص مطالعه و خواندن، نوعی دور شدن از واقعیت است.
عضو کمیته نهضت مطالعه شهرستان بروجرد با اشاره به اینکه در عرصه خواندن و مطالعه ، فضای مجازی نه تنها تهدید نیست بلکه فرصتی است که همگان از آن بهره می برند گفت: با توجه به انتشار آثار و کتاب ها در قالب های پی دی اف و یا انتشار الکترونیک روزنامه ها ،فضای مجازی بر صنعت چاپ اثر منفی گذاشته است.

**کتاب در سایه سرگرمی های مدرن
مسعود زمانی مقدم دانشجوی دکترای جامعه شناسی نیز در این زمینه در گفت و گو با ایرنا گفت: در یک مقطع زمانی کتابخوانی مختص خواص و فرهیختگان بود ولی با اختراع دستگاه چاپ توسط گوتنبرگ بسیاری از مردم توانستند به کتاب دسترسی پیدا کنند اما همچنان و تا به امروز کتابخوانی به عنوان یک فعالیت فرهنگی و نه صرفا در جهت سوادآموزی و تحصیلات رسمی بصورت پدیده ای در دست عده کمی از افراد جامعه باقی مانده است.
این پژوهشگر مسائل اجتماعی با اشاره به اینکه این موضوع علل مختلفی همچون رشد رسانه های ارتباط جمعی و به ویژه گسترش اینترنت دارد افزود : مساله جهان امروز عدم دسترسی به کتاب نیست بلکه مساله اصلی این است که کتابخوانی در سایه سرگرمی های جهان مدرن قرار گرفته است.
وی گفت: برخی گسترش روزافزون شبکه ها و کانال های مجازی را عاملی در کاهش میزان کتابخوانی عنوان می کنند در حالی که این گفته را به سادگی نمی توان تایید کرد زیرا این مساله نیز همانند عصر ارتباطات موضوعی پیچیده و چند بعدی است از طرفی مزیت هایی اعم از سرعت و دسترسی آسان را به همراه دارد و از طرفی باید از این فضا با دانایی استفاده مطلوب داشت.
زمانی مقدم افزود: سرگرمی های جدید از جمله شبکه ها و کانال ها و گروه های مجازی فرصت مطالعه را از خیلی افراد گرفته اما در عین حال باید توجه داشت طبقات و قشرهای مختلف به طور متفاوتی تحت تاثیر رسانه های مجازی قرار می گیرند.
این جامعه شناس اضافه کرد: بنابراین به راحتی می توان گفت گسترش فضای مجازی کمتر در روند مطالعه مردم و میزان کتابخوانی آنها تغییری ایجاد کرده و مردم همچون گذشته ضرورتی بر کتابخوانی نمی بینند.
زمانی مقدم یادآور شد: برای عموم مردم فضای مجازی با به اشتراک گذاشتن قطعه هایی از کتاب ها و یا معرفی کتاب ها می تواند حتی مفید باشد زیرا تلنگر و هدایت کننده افراد علاقمند به مطالعه است.

**اثرات فضای مجازی بر مطالعه دانشجویان و زنان خانه دار
این جامعه شناس با بیان این که تحصیل کنندگان در دانشگاه و زنان خانه دار بیشتر تحت تاثیر گسترش فضای مجازی قرار گرفته اند گفت: قشر دانشگاهی تحت تاثیر جنبه سرگرم کننده فضای مجازی کمتر از گذشته به کتاب و مطالعه می پردازد و امروز کتاب حتی برای این قشر صرفا جنبه گذراندن امور دانشگاهی پیدا کرده و کتاب در این قشر اهمیت خود را از دست داده است.
زمانی مقدم با اشاره به این که در جامعه شناسی ادبیات ، مفهومی به نام ادبیات گریز وجود دارد افزود: این مفهوم به مطالعه و استفاده ادبی و کتابخوانی زنان جوان و عمدتا خانه دار اشاره دارد که به دلیل مشکلاتی که در زندگی دارند و نیز به دلیل روزمرگی به خواندن کتاب های ادبی روی می آورند که جنبه سرگرم کننده کتاب کاملا مشهود است.
این پژوهشگر مسائل اجتماعی اضافه کرد: حال همین نحوه استفاده از کتاب در سایه گسترش فضای مجازی و با رشد رسانه های ارتباطی کم رنگ شده و یک زن خانه دار نیز نیازی به مطالعه نمی بیند و بطور کامل با اینترنت سرگرم است.

**اثر غیرمستقیم فضای مجازی بر کتاب
این جامعه شناس با اشاره به اینکه تاثیر فضای مجازی بر کتابخوانی غیرمستقیم و چند بعدی است گفت: در یک حالت کلی فضای مجازی می تواند موجب توجه عموم مردم به کتاب و کتابخوانی شود هر چند این توجه عمدتا سطحی و زودگذر است.
به گفته این پژوهشگر مسائل اجتماعی در عصر مدرن امروز آنچه که بیش از پیش مهم جلوه می کند سرعت است امری که باعث شده کمتر کسی وقت کافی برای مطالعه عمیق بگذارد.
زمانی مقدم با تاکید بر اینکه مقاومت در برابر تسلط تکنولوژی های رسانه ای با تمام مزایا و معایت آن کاری بیهوده است گفت: عصر امروز عصر ارتباطات است تنها راه ممکن استفاده از این فضا و کنترل و مدیریت بیشتر این عرصه است تا بتوان با آگاهی بیشتری رفتار کرد.
وی افزود: به عبارتی تنها با آگاهی به ویژگی های این فضا و با نگاهی انتقادی نسبت به این فضا می توان از مزایای آن سود برد و در برابر معایت و آسیب های آن مقاومت کرد و همگام با آن پیش رفت بدون اینکه مغلوب آن شد.

**جمله نویسی از کتاب ها در فضای مجازی و مطالعه سطحی
فرهاد طهماسبی جامعه شناس و استاد دانشگاه در این خصوص گفت: در استفاده از شبکه های اجتماعی سه اصل ضرورت استفاده از شبکه های اجتماعی ، سواد رسانه ای و سواد هنری باید مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: در شبکه های اجتماعی از طرفی افزایش تعداد کاربران مطرح است و از طرفی دیگر این افزایش شمار کاربران با اینکه روزانه حجم وسیعی از مطالب را در اختیار می گیرند اما دلیلی بر باعث بالا رفتن سطح سواد و مطالعه در کاربران نمی تواند باشد.
این پژوهشگر مسایل اجتماعی اضافه کرد: آوردن جملاتی از کتاب در شبکه های اجتماعی مجازی به لحاظ اینکه امکان انعطاف کتاب در شبکه اجتماعی وجود ندارد ، می تواند خود آسیبی در این زمینه باشد.
در هر حال با ورود اینترنت و فضای مجازی به زندگی مردم ، تمام زمینه ها به گونه ای تحت تاثیر قرار گرفته اند و در این بین کتابخوانی و مطالعه هم بی نصیب نمانده اما بنا بر تایید کارشناسان واقعیت این است وضعیت کتابخوانی و مطالعه جامعه ما چه در عالم واقعیت و چه در عالم مجازی نامطلوب است جایگاه کتاب و کتابخوانی در زندگی مردم بیشتر دکوری و تشریفاتی است و هنوز نتوانسته است به اولویت و ضرورت زندگی تبدیل شود.

آدرس ايميل شما:  
آدرس ايميل دريافت کنندگان